Column | Milkshake waar is je ruggengraat?

Of hebben alleen de artiesten ballen

Het doet me deugd om te zien dat steeds meer artiesten zich uit principiële overwegingen terugtrekken van festivals die samenwerken met investeringsmaatschappij KKR. Een partij die vrolijk investeert in fossiele brandstoffen, wapenhandel en surveillance, en nu ook in de creatieve sector.

Die principiële keuzes blijven niet onopgemerkt. Internationaal trokken artiesten zich terug van festivals als Field Day en Sónar, onder wie Arca, Juliana Huxtable en Midland. In Nederland gaf Amber Vineyard het voorbeeld door haar ballroom-stage Cvntdown terug te trekken van Milkshake: “I can no longer separate the art from the systems that fund it.” Kort daarna volgden veertien andere artiesten, van Angelboy tot DJ Shahmaran. Ook Marimba, een van mijn favoriete feestjes, stapte op: “Deze afwezigheid is geen stilte. Het is een bewuste keuze.” En zelfs Goldband zei hun optreden bij Zwarte Cross af, met directe kritiek op KKR’s betrokkenheid bij fossiele brandstoffen, wapens en Israëlische infrastructuur.

Ik kijk dan onvermijdelijk naar Milkshake. Een festival dat ooit begon als een kleurrijk, queer-vrijplaatsachtig feest, maar inmiddels is afgegleden tot een commerciële hellscape waar de kaarten elk jaar duurder worden en de waarden steeds leger klinken. Zelf heb ik Milkshake sinds 2019 niet meer bezocht, om precies die reden.

We herinneren ons allemaal de ophef rond Azealia Banks eerder dit jaar. Haar uitspraken zijn problematisch, absoluut. Maar wat mij toen vooral opviel, was de selectieve verontwaardiging, vooral vanuit witte gays, die zich luid uitspraken over haar komst maar zelden verder keken dan dat ene incident. Ook Milkshake koos toen voor het PR-vriendelijke pad: de artiest eruit, de kritiek afgewend. Nu het niet om één uitgesproken artiest gaat, maar om de financiële structuur die queer cultuur inlijft en doorverkoopt — en doodleuk blijft draaien terwijl Trump opnieuw oprukt — blijft het pijnlijk stil. Waar is diezelfde morele helderheid nu? Het morele vuur dooft blijkbaar zodra het systeem zelf ter discussie staat.

Hoe mooi zou het zijn als diezelfde energie breder werd gedragen. Niet als hype, maar als heldere, blijvende positie. Niet gericht op individuen, maar op de structuren die deze cultuur leegtrekken en kapitaliseren.
Zoals Ta-Nehisi Coates schrijft in The Message: “Het kapitalisme heeft een grenzeloos vermogen om elke vorm van verzet op te zuigen en door te verkopen. Zelfs een nee wordt een slogan op een T-shirt.”

Milkshake wás ooit een nee. Een tegenstem. Maar inmiddels lijkt het vooral een uitverkochte ja tegen alles wat glimt, schuimt en goed op de gram staat.
Morele verontwaardiging is makkelijk te produceren, zeker als het viraal gaat. Maar echte solidariteit begint pas wanneer het ongemakkelijk wordt. Wanneer je je ticket laat liggen. Wanneer je je favoriete feest ter discussie stelt. Wanneer je, heel simpel, daden bij woorden voegt.
Dus aan iedereen die zich queer, antikapitalistisch of intersectioneel noemt: laat je niet inkapselen. Sta niet alleen op tegen een artiest, maar tegen het systeem dat dit allemaal mogelijk maakt. Boycot Milkshake. En wees niet bang om uit te stappen, ook al is het feestje leuk.

Want zoals Amber Vineyard het verwoordt:
“I can no longer separate the art from the systems that fund it.”

*